چرا وقتی اهدافمان برایمان مهم است و برای آن انگیزه داریم باز هم به اندازه کافی تلاش نمیکنیم؟

همان طور که واحد مسائل اقتصادی در زندگی ما پول است در مغز ما واحد انگیزه و مشخص کردن اهدافمان دوپامین است. مغز ما برای انجام کارها و انگیزه دادن به ما دوپامین خرج میکند و با همین فرستنده های عصبی میتواند تصمیمات مارا کنترل کنه . مشکل اینجاست که در دنیای پر از حواسپرتی ما ، تمرکز کردن بسیار سخت است و این سیستم دچار اختلال میشود و کارهایی که میدانیم مهم هستند را با عذاب وجدان پشت گوش میندازیم.

در ادامه مقاله به پرسش های زیر پاسخ میدهیم:

1. چند مدل دوپامین داریم
2. چگونه جلوی اهمالکاری را بگیریم
3. سه فریب مغز که باعث سمت کارهای مهم نرویم
4. سم زدایی دوپامین

ما در آکادمی ستاره ساز وظیفه ی خودمون میدونیم که تمامی استراتژی های لازم برای رتبه شدن شما را فراهم کنیم از روش مطالعه ی حرفه ای و هدفمند دروس گرفته تا شیوه ی برنامه ریزی در بازه های مختلف زمان و منابع و نمونه سوالات امتحانی . حتی حتی ما برای روز هایی که حس درس خوندن ندارید هم پلن داریم 😁 پیگیر ماجرا باشید !!

همچنین برای ارتباط با مشاورین رتبه برتر رشته تخصصی خودتان، کافیه در بخش” نظرات” برامون کامنت بذارید تا مشاوران حرفه ای ستاره ساز زیر ۱۲ ساعت به سوالاتتان کامل و جامع پاسخ بدهند .

تمرکز شما یک دارایی ناب و باارزش است و به همین دلیل است که بازایاب ها میلیاردها دلار خرج میکنند که نوجه شما را جلب کنند در اصل این بدین معناست که دوپامین شما را سمی کنند تا شما مشتری دائمی حواسپرتی ها شوید و با اینکار شما باارزش ترین دارایی تان یعنی زمان را به اختیارشان میگذارید.

سیستم های دوپامینی وظیفه دارند که با تنظیم درست ترشح دوپامین به ما انگیزه انجام کاری مثل برنامه ریزی برای کنکور را بدهند این فرستنده ها روی رفتار و عملکرد ما در این سخت و طاقت فرسا تاثیر بسیار زیادی میگذارند.

چند مدل دوپامین داریم؟

سه نوع دوپامین داریم :

1. دوپامین هایی که مسئول ایجاد پاداش و انگیزه هستند : وقتی شما درسی را به خوبی میخوانید یا یک روش مطالعه خاصی را پیدا میکنید آن حس خوشایندی که ایجاد میشود ؛ این نوع دوپامین ها ایجاد میکنند.
2. دوپامین هایی که در رفتار و تصمیم گیری ها نقش دارند: این نوع دوپامین ها بیشتر بر روی رفتار و تصمیم هایی که میگیریم تاثیر میگذارند.مثل شرکت در کلاس کنکور خاصی یا انتخاب مشاور در سال کنکور
3. دوپامین هایی که روی کنترل حرکت بدن تاثیر میگذارند: در اصل این نوع دوپامین ها روی تنظیم حرکات بدن نقش و خیلی روی بحث پاداش و تصمیم گیری تاثیری ندارند. در واقع وقتی صحبت از دوپامین میشود نوع اول و دوم مدنظر ما است.

چرا اهمال کاری میکنیم ؟ و چگونه جلوی آن را بگیریم؟

برخلاف تصورخیلی از افراد دوپامین ماده ی شیمیایی لذت بخش نیست چرا که خیلی اوقات بعد از انجام یسری کارها مثل گذراندن ساعات طولانی در اینستاگرام یا مشاهده یک سریال چند قستی وقتی که کلی درس نخوانده داریم ؛ حس ناخوشایند یا پوچی به سراغ آن می آید که به دنبال اهمالکاری و دوپامین بیشتری هستیم.

چون وقتی زمانی اتفاقی باعث ترشح دوپامین میشود به این معنا است که در انتظار پاداشی هستیم و این حس انتظار پاداش داشتن مارا تحریک میکند. به بیان دیگر تصور لذت از خود لذت جذاب تر است.

و میدانیم که مغز ما در بزرگنمایی احساسات قوی عمل میکند و همین باعث میشود که ما بیشتر تحریک شویم و به دنبال منبع دیگری از لذت برویم تا درس نخوانیم .

ولی متاسفانه بدن ما به این صورت است که نسبت به هرچیزی که داخلش اتفاق میفتد ؛ مقاوم تر میشود و به همین دلیل است که شما وقتی دوز دوپامین دریافت میکنید دفعه دیگر بیشتر نیاز دارید تا به آن حس لذت اولیه برسید و به همین ترتیب وارد سیکل یا چرخه ی معیوبی از درس نخواندن میشوید که خارج شدن از این سیکل بسیار سخت است.

پس وقتی مغز میتواند به سادگی به لذت یا پاداش های سریع برسد به دنبال پاداش های بزرگ تر و با معنا تر نمیرود. وقتی میشود با چرخیدن در اینستاگرام به جای درس خواندن همان لذت را خیلی سریع به دست بیاورد چرا باید برود سراغ لذتی مثل یک سال تلاش کردن برای کنکور و برنامه ریزی برای رتبه برتر شدن

این مورد را مدنظر داشته باشید که ” دوپامین و تحریک مداوم میتواند توانایی شما را برای طولانی فکر کردن مختل کند و مغز ما که همیشه دوست دارد با صرف کمترین انرژی به بیشترین پاداش برسد همیشه لذت کوتاه مدت را در اولویت انتخاب میکند”

و متاسفانه امروزه لذت های کوتاه مدت مثل گوشی و اینستاگرام و سریال به اندازه ای زیاد شده اند که فرصت به لذت های بلند مدت مثل برنامه ریزی برای رسیدن به هدف نمیرسد و به همین دلیل است که ما اهمالکاری میکنیم.

چهار فریب مغز ما برای تنبلی

برگشت به کار ساده ست:

اولین کاری که ذهن ما میکند این است که تظاهر میکند برگشتن به مطالعه خیلی ساده ست ؛ سعی میکند شما را متقاعد کند که هر وقت دلتان خواست میتوانید به سراغ درس بروید و کنترل درس خواندنتان به دست خودتان است . ولی بارها شده است که با اینکار ساعت ها شما درگیر اینستاگرام و کلی حواسپرتی بعد از آن بوده اید.

میتوانید بعدا هم درس بخوانید:

گاهی اوقات خیلی از داوطلبان با خود میگویند امروز تفریح میکنم ولی در عوض فردا جبرانش میکنم و 13 ساعت درس میخوانم درحالی که نه تنها خیلی اوقات روز بعد هم جبرانش نمیکنند بلکه درگیر آفتی به نام سینوسی درس خواندن میشوند.

در ادامه باید بگویم مقاله مطالعه ی سینوسی در این زمینه بسیار به شما کمک میکند.

لذت ببرید و عشق کنید:

مغز در این فریب شما را درگیر هیجان و لذت میکند ولی باید یادمان باشد که لزوما هیجان با موفقیت و رضایتمندی همراه نیست بعد از اینکه دو ساعت از زمان خود را به جای مطالعه برای کنکور صرف اینستاگرام کرده اید با خود میگویید منی که زمان خودم را صرف چنین چیزی کردم به جز آن هیجان اولیه چیز دیگری گیرم نیومد.

پس به عنوان کنکوری باید مواظب باشیم وقتی مغز دارد اینگونه مارا فریب میدهد احساس رضایت بعد از آن هیجان اولیه را نیز درنظر بگیریم و زمان گرانبهای خود را در سال کنکور با هر چیزی به باد ندهیم.

سم زدایی دوپامین

مرحله ی اول : در ابتدا بر اساس درگیر بودن تمرکز و وقتگیر بودن عادت های اشتباهی که باعث میشود اهمالکاری کنید و سمت درس نروید دسته بندی کنید . یک جدول بکشید و سمت راست آن هر کاری که باعث میشود دیرتر به سمت مطالعه بروید یا اصلا درس نخوانید و در طول روز بیشتر از نیم ساعت زمانتان را میگیرد بنویسید.

سمت چپ کارهایی را بنویسید که باید آن را انجام دهید مثلا شرکت در کلاس کنکور ریاضی ، ارسال گزارشکار برای مشاور ، مشاهده فیلم درسی یا حل 5 سوال مسئله به عنوان روتین . هدف ما از این جدول این است که از سمت راست جدول خودتان را به سمت چپ برسانید

پس بزرگترین عامل حواسپرتی که باعث شده درس نخوانید را انتخاب میکنید و برای آن اصطکاک یا مانعی درست کنید.

مرحله ی دوم : فراموش نکنید به طور کلی هرچه دسترسی به چیزی در محیط سخت تر باشد احتمال کمتری وجود دارد که شما آن کار را انجام دهید و چون گوشی شبانه روز در دسترستان است باید سعی کنید تا این اصطکاک را ببرید بالا و از طرفی دیگر اصطکاک و سختی درس خواندن را ببرید پایین تر تا بتوانبد راحت تر درس بخوانید.

مرحله سوم: اینکه چطور روز خودتون را شروع کنید خیلی در ادامه روز و اینکه بتوانید چند ساعت درس بخوانید تاثیر گذار است . اگر شروع تان خوب نباشد معمولا روی بقیه روزتان نیز اثر میگذارد و ممکن است نتوانید ساعت مطالعه ی بالایی را ثبت کنید . 

مطالعات نشان میدهند که عادت صبحگاهی درست مثل سحرخیزی و صبحانه مغذی و چک نکردن گوشی در مطالعه ی با کیفیت در طول روز خیلی کمک کننده هستند و به همین دلیل افزایش تمرکز اول صبح باعث کمتر سمی شدن دوپامین میشود.

پیشنهاد میشود مقاله چگونه روزی 12 ساعت با کیفیت درس بخوانیم؟ را مطالعه کنید

در ادامه یسری توصیه های کاربردی برای داشتن عادت صبحگاهی درست به شما ارائه میدهیم:

• روتین ساده و پر قدرت داشته باشید: مثل دریافت نور طبیعی ، انجام حرکت کششی و خوردن آب جوشیده شده و صبحانه مغذی و سحرخیزی
• قروراغه ات را قورت بده: کار سخت را همون اول روز انجام بدهبد تا از فشار روانی در طول روز کم شود و از نگرانیش به سمت دوپامین فیک مثل گوشی و… پناه نبرید
• مایند مپ کردن اهداف : وقتی از بالا ببینید که میخواین چیکار کنید دیگر اسیر چیزهای کوچیک که تمرکزتان را از بین ببرد نمیشوید
• تمرین دادن ذهن: مدیتیشن و کارکردن روی نفس کشیدن و نوشتن باعث میشود همون اول روز ذهنتان شروع به کار کردن کند و خلاقیت آن قوی تر شود.

برای داشتن استراحت مفید بین پارت های درسی خود مقاله ی بهترین شیوه استراحت بین درس خواندن+6 راهکار را آن را مطالعه کنید.